Jak to poukładać? Tworzenie struktury kursu online

Planowanie podróży

Tworzenie kursu online przypomina planowanie wymarzonej podróży. Chcąc dotrzeć, do obranego wcześniej celu wybieramy najbardziej optymalny szlak, zastanawiamy się, gdzie po drodze zatrzymać się na dłużej oraz jakie atrakcje na trasie chcemy koniecznie odwiedzić. Zależy nam, by nasza przeprawa dostarczyła nam jak najwięcej satysfakcji, a przy okazji nie chcemy marnować czasu na zbędne niespodzianki w drodze do upragnionego punktu na mapie. Tworząc kurs online, podróż planujemy jednak nie dla siebie, lecz dla innych. Wcielamy się zatem w rolę przewodnika, którego turyści obdarzyli zaufaniem i to od naszych decyzji zależy, jak przebiegać będzie ich wędrówka i czy będą z niej zadowoleni. Zastanówmy się więc, jak dobrze zaplanować trasę i stworzyć efektywną strukturę naszego kursu online.

Świadomość celu

Trudno podróżuje się, nie znając celu swojej wędrówki. To on sprawia, że chcemy ruszyć z miejsca i nie ustajemy, gdy nachodzą nas wątpliwości albo chwilami trasa okazuje się trudna i kręta. Uczestnicy kursów online również motywowani są wizją osiągnięcia swojego celu, dlatego to od jego sprecyzowania najlepiej zacząć.

Cel kursu online

Po kursy online uczestnicy sięgają nie po to, by wydać nadmiar gotówki albo zająć swój wolny czas. Szukają raczej rozwiązań swoich problemów lub chcą rozwinąć nowe kompetencje. Celem, który motywuje ich do wyboru danego kursu jest zatem obietnica transformacji, czyli chęć znalezienia skutecznego i zrozumiałego sposobu osiągnięcia tego, na czym im zależy. Dobrze opracowane szkolenie na samym początku jasno określa zatem problem, który rozwiązuje oraz przemianę, jakiej dzięki niemu doświadczymy.

1 kurs = 1 spójny temat

Jak pokazuje nasze doświadczenie budowane w oparciu o platformę Web To Learn, klienci znacznie chętniej sięgają po kursy, odpowiadające na jedną konkretną potrzebę niż po produkty określające swój cel bardzo ogólnie i szeroko. Jest to bardzo logiczna zasada, ponieważ zawsze chętniej wybieramy rozwiązania ukierunkowane na rozwiązanie poszczególnych problemów, aniżeli te o mniej sprecyzowanym działaniu. Obrazuje to prosty przykład: Jeśli wyjeżdżamy na krótkie wakacje do Grecji, raczej nie od razu zapiszemy się na kompleksowy kurs nauki greckiego od podstaw. Chętniej zapewne zaopatrzymy się w podręczne rozmówki grecko-polskie stworzone specjalnie dla turystów.

Jak określić transformację będącą celem naszego kursu?

Transformację, którą uda się osiągnąć za sprawą uczestnictwa w naszym kursie najłatwiej opisać jest, odpowiadając na kilka poniższych pytań. To swoiste opisanie podróży każdego z uczestników z punktu, w którym aktualnie się znajduje, do miejsca, w którym będzie po przejściu całej trasy. 

• Z jakim problemem mierzą się uczestnicy mojego kursu?
• Jak czują się uczestnicy mojego kursu, nie znając rozwiązania problemu, z którym się borykają?
• Czego dokładnie potrzebują uczestnicy mojego kursu, by zmierzyć się ze swoim problemem?
• Jaki efekt osiągną uczestnicy mojego kursu, dzięki narzędziom, które im dostarczę?
• Jak poczują się uczestnicy mojego kursu, gdy uda im się rozwiązać problem, z którym się mierzą?

Planowanie trasy

Gdy znamy już dokładny cel swojej podróży, musimy zastanowić się, jaką ścieżkę obrać, by dotrzeć do niego w najkorzystniejszy dla nas sposób. Czy lepiej wyprawić się w drogę samochodem, statkiem, koleją, a może samolotem? Gdzie warto się zatrzymać i na co zwrócić szczególną uwagę? Podobnie jest z kursem online. Musimy wiedzieć, bez realizacji których etapów cel naszego kursu nie może zostać osiągnięty.

Określenie głównych kategorii

Na początku ustalania przebiegu podróży nie trzeba się rozdrabniać. Jeśli chcemy wypocząć na greckiej wyspie i zapomnieć na chwilę o całym świecie, wiemy, że gdy poznaliśmy już nasz cel, głównymi krokami będzie zorganizowanie urlopu, znalezienie biletów lotniczych, wygodnego hotelu i określenie najważniejszych atrakcji, które chcemy zobaczyć. Szczegółami zajmiemy się tuż potem.

Podobnie, podczas planowania kursu, nim rozbijemy wszystko na drobne elementy, najpierw zastanówmy się, jakie główne kwestie są niezbędne dla pełnego zrozumienia i opracowania wybranego tematu i przejścia pełnej transformacji. Warto więc poświęcić chwile i wypisać najważniejsze kategorie. Proces ten może okazać się łatwiejszy, jeśli pomyślimy o kolejnych etapach kursu, jak o rozdziałach książki lub poradnika. W ten sposób na przykład, jako główne kategorie kursu z podstaw rysunku, wyróżnione zostaną zapewne:

• Omówienie podstawowych przyborów i rady dotyczące postawy rysownika
• Techniki rysowania
• Rysowanie prostych figur
• Podstawy kompozycji
• Zagadnienia dotyczące perspektywy
• Sposoby obrazowania przedmiotów i postaci, etc.

Z ilu etapów powinien składać się kurs internetowy?

Nie ma jednoznaczniej zasady, która określałaby, na ile części powinien zostać podzielony kurs internetowy i jak wiele kwestii powinien omawiać. Wszystko uzależnione jest od stopnia skomplikowania tematu, którym się zajmujemy i złożoności procesu, który ma doprowadzić nas do celu. W większości przypadków kursy online nie obejmują jednak więcej niż 7-10 głównych rozdziałów. Minikursy, będące odpowiedzią na pojedynczy i bardzo konkretny problem, są jeszcze prostsze i obejmują maksymalnie 2-3 etapy.

Co za dużo to niezdrowo!

Jeśli w trakcie pracy nad strukturą kursu okaże się, że nasz projekt bardzo się rozrasta, i przyjmuje niebotyczne rozmiary, warto zastanowić się, czy nie poruszamy zbyt wielu problemów jednocześnie. Być może warto zawęzić wówczas nasz temat lub rozbić nasz kurs na 2 lub nawet 3 mniejsze. Przytłoczenie uczestników treścią nigdy nie jest bowiem dobrym rozwiązaniem. Pamiętajmy, że zależy im przecież na jak najbardziej optymalnym przejściu transformacji. To trochę jak z długą podróżą samochodem. Raczej nie dotrzemy z Gdańska do hiszpańskiej Walencji w jeden dzień. To byłoby bardzo męczące i trudne do zrealizowania. Jeśli rozbijemy jednak naszą podróż na kilka etapów i zrobimy parę przystanków, trasa może okazać się bardzo przyjemna, a my osiągniemy poszczególne cele, nie czując się tak wyczerpani.

Tematy lekcji

Książka dzieli się na rozdziały omawiające szersze zagadnienia. Rozdziały dzielą się zaś na podrozdziały szczegółowo omawiające konkretne problemy. Tak samo konstruowane są kursy online. Każdy z ogólnych modułów tematycznych dzielimy na lekcje szczegółowo omawiające wybrane wątki. Jedna lekcja powinna obejmować jeden konkretny temat. To pomaga w nauce i pozwala uczniom łatwo odnaleźć się w strukturze kursu.

Liczba lekcji i czas ich trwania

Wyobraźmy sobie, że wzięliśmy udział w interesującym, trzygodzinnym wykładzie online. Jednak tylko część informacji była dla nas odkrywcza i po pewnym czasie chcemy wrócić do jednego konkretnego zagadania. Mamy zapis wykładu w formie wideo, jednak nie pamiętamy zupełnie, w której części poruszany był istotny dla nas wątek. Musimy więc poświęcić kolejne godziny na przewijaniu nagrania, tylko po to by odnaleźć niewielki fragment, na którym nam zależy.

Znacznie łatwej pracuje się z materiałem podzielonym na części zapisane w postaci oddzielnych nagrań. Najlepiej, by jedna lekcja nie trwała dłużej niż 10-15 minut. Jeśli omawiany materiał jest zaś obszerniejszy, warto podzielić go na 2 lub nawet 3 oddzielne lekcje. Nie oznacza to jednak, że każde nagranie powinno trwać tyle samo – niektóre będą zapewne pięcio-, a inne piętnastominutowe. Liczba lekcji to nieco inna kwestia i zależy ona od obszerności danego modułu, choć rzadko spotyka się rozdziały obejmujące więcej niż 10 lub 15 lekcji. Wygodniej korzysta się z kursów, w których poszczególne moduły mają podobną objętość.

Nie tylko wideo!

Ogromną zaletą kursów online jest to, że nie ograniczają nas one tylko do nagrań wideo wzbogaconych prezentacją slajdów. Niektóre kompetencje lepiej rozwija się, wykonując ćwiczenia lub testując przygotowane wcześniej narzędzia. Warto zastanowić się, czy naszym uczniom nie przyda się więc dodatkowa pomoc w postaci kart pracy do pobrania, arkuszy kalkulacyjnych, fiszek, list zadań do wykonania, testów sprawdzających, etc. Taka dywersyfikacja treści szkoleniowych odpowiada też na różne sposoby przyswajania wiedzy. Twórcy Web To Learn przewidzieli tę potrzebę, dzięki czemu na swojej platformie szkoleniowej przy każdej lekcji załączać możemy dodatkowe materiały.

Wstęp i zakończenie

Żaden kurs nie rozpoczyna się od bezpośredniego przejścia do tematu i rozpoczęcia lekcji. Na samym początku, w kilku pierwszych i krótkich nagraniach, warto przywitać się z uczestnikami, podziękować im za wybór naszych materiałów szkoleniowych, a następnie przejść do omówienia głównego celu kursu oraz transformacji, którą pozwoli on przejść. To także miejsce na omówienie ogólnych założeń, sposobu, w jaki będziemy nauczać oraz udzielenie rad dotyczących tego, jak przygotować się do nauki. Nie zapomnijmy przedstawić struktury kursu, czyli ścieżki, którą będziemy prowadzić uczestnika. Powiedzmy ilu modułów i lekcji powinien się spodziewać, jak długie są nagrania oraz jakie dodatkowe materiały przygotowaliśmy. Nie zapomnijmy też przedstawić samych siebie, uzasadnić, dlaczego zdecydowaliśmy się nauczać danego tematu oraz jakie mamy doświadczenie w tym zakresie.

Sztuką jest nie tylko dobrze zacząć, ale i z klasą zakończyć swoje dzieło. Dlatego też kurs warto zwieńczyć krótkim podsumowaniem drogi, którą przeszliśmy razem ze swoimi odbiorcami. Podkreślmy najważniejsze wnioski i podzielmy się radami dotyczącymi wdrożenia poszczególnych metod lub podtrzymania efektów kursu. W tym miejscu warto też wskazać uczestnikom kierunek dalszego rozwoju, a także zaoferować ewentualne wsparcie w postaci swoich innych produktów lub na przykład konsultacji online. Nie zapomnijmy też podziękować uczestnikom, za zaufanie, którym nas obdarzyli i czas, jaki nam poświęcili.

Przykładowa struktura kursu online

1. Wprowadzenie
   • Cel kursu
   • Główne założenia kursu
   • Omówienie struktury kursu
   • Autoprezentacja nauczyciela
2. Moduł 1
   • Lekcja 1
   • Lekcja 2
   • Lekcja 3
   • Lekcja 4
   • Lekcja 5
3. Moduł 2
   • Lekcja 1
   • Lekcja 2
   • Lekcja 3
   • Lekcja 4
   • Lekcja 5
4. Moduł 3
   • Lekcja 1
   • Lekcja 2
   • Lekcja 3
   • Lekcja 4
   • Lekcja 5
5. Podsumowanie
   • Najważniejsze wnioski
   • Porady dotyczące wdrożenia
   • Propozycja dalszego rozwoju
   • Podziękowania